Dieuwke gaat elke week op pad langs een van onze streekboeren. Deze week Marja Woudstra uit Engwierum
Aflevering 45
Marja Woudstra
15 september 2021
In het Noorden van Nederland, in het Lauwersmeergebied, heeft Marja Woudstra een biologische fruitboomgaard: Fruitbedrijf Lauwershof. Marja haar leven begint in Friesland. Ze groeit op in IJlst en verhuist voor haar studie Geschiedenis naar Amsterdam. Jaren blijft ze plakken in het westen, waar ze een baan heeft als docent Geschiedenis. In de buurt van Utrecht, waar ze dan met Rien Vink woont in een oud boerderijtje, ontstaat de liefde voor het fruit. Bij hun huis is een kleine perenboomgaard waar Marja veel plezier aan beleeft. Als het werk van Rien hen naar Noord-Nederland brengt, zoeken ze een plek waar zij van die hobby haar werk kan maken. Ze komen terecht aan de Mûnebuorren in Engwierum -zo’n 20 kilometer van de Waddenzeekust- waar ze een stuk grond kopen en er zelf een huis bouwen.
Dat Marja wil telen op biologische wijze staat als een paal boven water. Ze sluit zich aan bij verschillende groepen telers om kennis op te doen, ervaringen te delen, en uit te zoeken wat ze wil gaan oogsten. De klei van Engwierum, dicht bij zee, leent zich voor de teelt van Duindoornbessen. Samen met de bekendere rode bessen en kersen zijn dit de eerste jaren de belangrijkste producten van de Lauwershof. Later komen er verschillende soorten appels en peren bij. Ook pruimen, aardbeien, frambozen, bramen en verschillende soorten bessen doen het goed in Marja haar boomgaard. In 2016 stopt Marja met een deel van de kersen, de aardbeien en de duindoorns.
Op de klei duurt het langer voor bomen en struiken om te groeien, maar als ze eenmaal groeien gaat het hard. De harde zoute wind beïnvloedt de teelt, het gewas kan sneller drogen en de kans op nachtvorst met de zilte wind van zee is minder groot. Maar de wind heeft ook nadelen; zo moeten de overgebleven kersenbomen in 2019 worden gerooid vanwege schade door een flinke augustusstorm.
We lopen op deze zonnige septemberdag door de kleine hectare die nog over is. Marja laat mij de schade zien van dit seizoen, met een te koud voorjaar en een te natte zomer. Door de kou tijdens de bloeitijd vlogen de bestuivende bijen vrijwel niet en met name de peren -vroege bloeiers- werden daarvan de dupe, met als gevolg een gedecimeerde perenoogst. De appels en peren hebben ook erg te lijden gehad van de vele regen deze zomer en hebben daardoor veel last van schurft en schimmels.
Er wordt in de biologische fruitboomgaard daartegen namelijk alleen met zwavel gespoten, maar daarvoor moet het langere tijd droog blijven. Dit jaar kreeg het blad vaak geen kans om de zwavel op te nemen, omdat deze door een volgende bui alweer afspoelde. Helaas staat 2021 dus voor een slechte oogst. Veel van de beschadigde appels zullen worden verwerkt tot sap.
Naast het huis, in de modder, scharrelen drie varkens rond die wél blij zijn met de rotte appels. Marja en Rien verkopen de eieren van de scharrelende kippen aan huis. Wat over is brengen ze naar de voedselbank. Er lopen ook nog twee ezeltjes rond die nieuwsgierig hun neus door de deur van de stal naar buiten steken. De mest van de dieren gaat weer richting de boomgaard en op deze manier is de kringloop rond. Van het biologische fruit wat niet verkocht wordt, maakt Marja de heerlijkste jam, sap en siroop, die moet je echt eens geproefd hebben!
Bekijk het assortiment van Fruitbedrijf Lauwershof