Eigenlijk is het helemaal niet de juiste tijd om een stukje te schrijven over Egbert ter Veen van Geitenhouderij Ter Veen. En toch doen we het. Egbert zijn geiten geven op dit moment hun melk aan de lammetjes. Vandaar dat hij momenteel weinig producten om te verkopen heeft. Er is immers geen melk over om kaas van te maken. Dit betekent veel kosten en weinig opbrengsten. De Homo Economicus (de mens die alleen aan geld denkt) zou zeggen dat Egbert zichzelf hiermee in de voet schiet. Het is gangbaar om de lammetjes direct bij de moeder weg te halen en kunstmelk te geven zodat je de moeders direct zelf kunt gaan melken. Egbert doet het echter met liefde anders. En wij consumenten zorgen ervoor dat hij dat met liefde kan blijven doen. Daarom juist nu wél een stukje over Geitenhouderij Ter Veen.
Egbert en ik troffen elkaar afgelopen week bij Streekboer afhaalpunt Tuin in de Stad. Hier werd de film Oerboeren vertoond. Een documentaire over hoe boeren van vroeger tegen de hedendaagse landbouw aankijken. De boeren omschreven hoe spannend de overstap van het paard naar de trekker voor hen was. Want wat zouden al die PKs op het land wel niet met de vruchtbaarheid van de bodem doen? Inmiddels zijn we een heel gemechaniseerd landbouwsysteem verder.
Geitenhouderij Ter Veen boert bewust klein. Tegenover de groep filmkijkers haalde hij een quote van onderzoeker Meino Smit aan: “De opbrengsten in de landbouw zijn vanaf 1950 (slechts) 12% gestegen, terwijl de input met 600% is gestegen. Er is 6x zoveel energie nodig om één eenheid energie te produceren. Hoe kan dat efficiënt zijn? We moeten terug naar kleinere bedrijven. Hiervoor is minder energie nodig maar meer mensenhanden; 5x zoveel boeren.”
Egbert is zo’n kleine boer met minimale energie-input. Helaas worden de Europese landbouwsubsidies niet berekend op basis van energie-input maar veelal op basis van schaal; subsidie per hectare grond, subsidies voor bijvoorbeeld zonnepanelen op boerenschuren, etc. Egbert is er te klein voor en kan er daardoor moeilijk van profiteren. “Als je 20.000 euro moet voorschieten om 10.000 euro aan subsidie terug te krijgen dan haak ik als kleine boer al af want dat kan ik niet betalen.” Tegelijkertijd heeft hij dezelfde administratieve lasten als dat een groot bedrijf heeft voor de verschillende verplichte vergunningen en keuringen. Het systeem is nog niet ingericht op kleine boeren.
Gelukkig, en daar komt de positieve noot, maken wij het verschil door Egbert zijn producten te kopen. Doordat Egbert al zijn producten lokaal af kan zetten, krijgt hij een eerlijke prijs en heeft hij bestaansrecht. “Het is nog steeds hard werken en veel uren maken, maar de voldoening die je ervoor terugkrijgt van klanten en de wetenschap dat je de wereld mooier achterlaat voor je kinderen is niet in geld uit te drukken.” Daar sluit ik me als klant volledig bij aan. Jij ook?
Geschreven door Sandra
