Geschreven door: Sandra
De komende drie weken neem ik je mee op reis langs de langste keten van De Streekboer en Jouw Dagelijkse Kost. Kijk of lees je mee? De lokale keten met de meeste schakels is wel direct een hele mooie: Het is de weg van graankorrel naar meel naar een brood. Bij zowel De Streekboer als Jouw Dagelijkse Kost hebben we ervoor gekozen broden aan te bieden die gemaakt zijn van lokale granen. Als je een rondje fietst door het platteland dan lijkt dat eenvoudig: Overal staat immers graan. Slechts een fractie daarvan wordt echter geteeld als baktarwe. De rest is allemaal voor de export en voor het veevoer. Sterker nog: Akkerbouwers die granen gingen verbouwen voor directe humane consumptie werden lang voor gek verklaard. Daar was het Nederlandse klimaat en daarmee de kwaliteit toch zeker niet goed genoeg voor!
Gelukkig dachten Ale en Fenna Havenga daar anders over. Aan de Waddenzeedijk in Kloosterburen begonnen ze 25 jaar geleden met het herintroduceren van spelt. Inmiddels zijn zoon en dochter Hero en Ina ook in het bedrijf gestapt en wordt van de spelt naast brood ook pasta en bier gemaakt.
En ja, het telen van spelt is niet eenvoudig. Het is cruciaal dat het spelt op het juiste moment geoogst wordt; te vroeg of te laat gaat ten koste van de kwaliteit. En dan speelt het weer ook nog een belangrijke rol. Er dreigt een bui over te komen op het moment dat wij er zijn om de oogst te aanschouwen. Zodra de spelt iets vochtig wordt, kan de combine stoppen. Spelt krult meer dan andere granen waardoor het compleet vast komt te zitten in de combine als het vochtig wordt. Daarnaast vertelt Hero mij dat er momenteel nog twee akkers met spelt staan. Ze liggen vlakbij elkaar maar toch is het eiwitgehalte van het ene akker lager dan dat van het andere perceel. De grond van het ene perceel is net iets droger en zanderiger, dat maakt direct verschil.
Granen verbouwen voor directe consumptie voor de mens kan zeker. Het vergt echter vakmanschap. De familie Havenga vindt het belangrijk dat we niet alleen voor het veevoer granen in Nederland verbouwen. Het spelt dat in Kloosterburen staat is niet doorveredeld. Tegenwoordig wordt vaak gesproken over gluten-intollerantie. Dit komt doordat veel granen wel enorm doorveredeld zijn. Oerspelt wordt trager opgenomen door ons lichaam, is daarom veel voedzamer en dat kunnen mensen die gevoelig zijn voor (doorveredelde) gluten vaak wel goed verdragen. Juist daarom is het belangrijk dat we lokaal granen voor directe menselijke consumptie blijven verbouwen!
Volgende week brengen we de speltkorrels naar de molen en stellen we Cees de vraag wat er gebeurt als de korrel bij de molen aankomt. Kijk en lees je weer mee?
De speltproducten van Landgoud zijn te koop in de winkel van Jouw Dagelijkse Kost en bij De Streekboer in de webshop.
