Dieuwke gaat elke week op pad langs een van onze streekboeren. Deze week Jurjen en Annechien uit Sexbierum
Aflevering 53
Jurjen en Annechien
19 januari 2022
Het is woensdagmorgen, aan de telefoon hangt Annechien Bruinsma die ons samen met haar man Jurjen al jaren voorziet van (h)eerlijke biologisch-dynamische geteelde spruiten. “Ik heb niet genoeg deze week Dieuwke en het natte land kunnen we niet meer op vandaag om nog bij te plukken” Het komt vaker voor dat producten van onze telers toch op woensdag niet geleverd kunnen worden en waar mogelijk probeer ik te schakelen om een geschikt alternatief te vinden. Gelukkig leveren Jurjen en Annechien ook aan de lokale biologische groothandel en konden we daar nog wat mooie exemplaren van overnemen.
Geen klant die er iets van merkt maar het eigenlijke verhaal gaat verder; ‘Ik tink ek net dat wy takom jier noch sprútsjes hawwe’ vertelt Annechien. Vrij vertaalt: Jurjen en Annechien overwegen serieus om te stoppen met de spruitenteelt. De spruit staat lang op het land en is daarmee een vatbaar gewas. Verderop in het land zijn biologische telers waar prachtige spuiten van het land komen. Veelal gebruiken zij gewasbeschermers die welliswaar worden toegestaan in de Nederlandse biologische teelt, maar niet passen bij de biodynamische wijze van boeren van Jurjen en Annechien. Consumenten willen een mooie spuit zonder plekjes en verdwaalde luizen. Vaste afnemers haken af en een BD spruit is volgend jaar in Noord-Nederland niet meer vinden.
In de keuken van Jurjen en Annechien zit ik, samen met Sandra, nog geen week later aan de koffie. In 1997 studeren ze beide af aan de hogere landbouwschool, en in 1999 hebben ze zoveel geluk dat ze het bedrijf aan de Hoarnestreek 46 in Sexbierum kunnen overnemen. Dat is dan al een biologisch-dymanisch bedrijf en daarmee is de grond waar hun producten groeien inmiddels al zo’n 30 jaar vrij van chemische middelen en kunstmest.
Veel van Jurjen en Annechiens producten verdwijnen nu via grote afnemers en de tussenhandel uit het zicht. Dat vinden ze zonde, samen staan zo achter deze manier van boeren dat ze juist die consument willen bereiken die ook snapt hoe belangrijk het is om onze bodem gezond te houden. “Met een gezonde bodem krijg je gezonde gewassen en dus gezonde voeding. En dat resulteert in gezonde mensen met een gezone geest.” aldus Jurjen.
Het uitgangspunt van biologisch-dynamisch boeren is dat er een samenhang bestaat tussen mens, plant, dier, bodem en kosmos. Het land van Jurjen en Annechien grenst aan de zeedijk en door de frisse wind en de zilte grond hebben ze minder last van plagen. Er worden geen gewasbeschermernde middelen gebruikt. “Want door bijvoorbeeld luizen te doden maak je ook de natuurlijke vijanden als vliegen en lieveheersbeestjes dood. Blijf je dit doen, dan zal je bij elke plaag meer middelen moeten gebruiken.” Vertelt Jurjen ons. Bij Waddengeluk geloven ze dat zonder hulpmiddelen de natuur zijn werk doet en een plaag zal indammen. Op die manier laat je ook onze bodem in tact en het waterleven in stand.
Er wordt geen gebruik gemaakt van kunstmest, maar de geitenmest van de buurman die een geitenhouderij heeft, gaat over het land. De gewassen groeien hierdoor geleidelijker. Dat komt niet alleen de smaak ten goede, ook zitten er meer voedingsstoffen in. Volgens Jurjen is de natuur zelf heel goed in staat om mooie en gezonden gewassen voort te brengen. Al jaren wordt er door voor- en tegenstanders gesteggeld over de vraag of biologisch en biologisch dynamische producten gezonder zijn en meer voedingswaarde bevatten. Het antwoord van Jurjen en Annechien daarop: “Gezond verstand, dat is wat we moeten gebruiken en dan weten we het antwoord wel.”
Op de vraag of Waddengeluk de gevolgen van klimaatverandering merkt, is het antwoord duidelijk: “Jazeker, het weer is extremer. Mijn vader zou zich niet kunnen voorstellen dat wij met 37 graden Celcius in het land staan om broccoli te oogsten. Nu gebeurt dat regelmatig ‘s zomers. ‘s Winters vriest het amper meer, dat zie je terug in de insectenpopulatie.” Het wordt steeds duidelijk hoe belangrijk het is om te werken aan een manier van voedsel produceren die met de natuur werkt in plaats van tegen.
Bevlogen en gemotiveerd als Jurjen is, worden wij van tafel geveegd met een heleboel verhalen en termen die we voor het eerst horen. Maar één ding begrijp ik wel, dit is de manier zoals het moet. Dit is de weg die we moeten inslaan. Hoe prachtig is het dat je een bedrijf hebt opgezet dat het bodemleven, en daarmee de vruchtbaarheid van onze planeet, voedt in plaats van verschraald? Jurjen en Annechien zijn hun tijd ver vooruit.
Voor Waddengeluk zijn wij een kleine afnemer, maar Jurjen en Annechien sturen ons – en vooral ook jullie! – met een enorm compliment naar huis; “Met die 3% consumenten die via jullie onze producten kopen, geven jullie ons wél bestaansrecht. Door jullie gaan we verder.”
Onderweg naar huis bel ik met Sandra. We kunnen ons niet neerleggen bij het feit dat er volgend jaar geen lokale spruitjes meer geteeld worden. En al helemaal niet omdat het om biologische-dynamische spruitjes gaat. Die kant moeten we toch juist op!? Het is tijd voor actie! Wie doet er mee!?
Bekijk het assortiment van Waddengeluk
