Kalfjes bij de moeder houden ja/nee?

Het is een heet hangijzer: kalfjes bij de moeder houden ja of nee. De afgelopen weken kregen we vanuit verschillende hoeken hier vragen over. Tijd om dit eens mee te nemen in de nieuwsbrief! Wat doen de Streekboeren en waarom?

Laten we beginnen met een lactatieles 🥛…

om melk te produceren moet een koe eerst een kalf geven. Als het kalf geboren is, komt de melkstroom – de lactatie – van de koe op gang. De koe geeft eerst biest. Dit is dikke, gelige melk die vol zit met Vitamine A, caroteen en gezonde afweerstoffen voor het kalf. Moeders die ooit borstvoeding hebben gegeven, zullen het ongetwijfeld herkennen. Bijzonder is dat de darmwand van kalfjes (en ook van pasgeboren baby’s) de eerste 24 tot 36 uren na de geboorte openstaan voor de afweerstoffen. Daarna worden deze gesloten en kunnen de zogenaamde eiwitketens de darmwand niet meer passeren. Biest vlak na de geboorte geeft dus een enorme afweerstoffenboost!

Zo werken de meeste melkveehouders

De meeste melkveehouders halen een kalf direct na de geboorte weg bij de moederkoe. De moederkoe wordt apart gemolken – de biest van de moederkoe mag namelijk niet bij de rest van de melk in de melktank. Het kalfje krijgt de biest van de moederkoe. Na een paar dagen wordt veelal overgegaan op kunstvoeding. De moederkoe wordt vervolgens twee keer per dag gemolken. De melk komt in de melktank en wordt ofwel in de fabriek verwerkt tot zuivel voor de supermarkten ofwel op het erf van de boer verwerkt tot boeren- en Streekboerzuivel.

Zielig hoor, het kalf direct bij de moeder weghalen

Dit is wat wij, en melkveehouders, vaak horen. Zoals een baby bij zijn moeder hoort, hoort een kalfje bij zijn moederkoe. Onze zeer gewaardeerde Streekboer Boer Bart – die als missie heeft om zoveel mogelijk met de natuur te boeren – haalde het landelijke nieuws met zijn experiment om kalfjes bij de moeder te laten. Van de in totaal 18 duizend melkveehouders, was hij een van de – naar schatting – slechts 45 die dit doen in Nederland.

In eerste instantie was Boer Bart enthousiast: de kalfjes groeiden goed en waren kerngezond. Toen hij besloot het experiment uit te breiden en alle kalfjes bij de moeder te laten, ging het echter mis. De kalfjes verwilderden met als gevolg dat het vrijwel onmogelijk werd om de dieren te vangen. Als je koeien twee keer per dag wilt gaan melken, is dat ronduit lastig. Voor Bartele betekende dit het einde van het experiment.

Wat is nu wijsheid?

Als je het mij persoonlijk vraagt, blijf ik het lastig vinden. Melken an sich is natuurlijk al geen natuurlijk proces. In het zo natuurlijk mogelijk willen houden van vee voor de melkproductie zit dus al een behoorlijke tegenstrijdigheid. Mijn verse moederhormonen vinden het ergens sneu voor kalfjes dat ze bij de moeder weggehaald worden. Anderzijds zijn kalveren geen mensen en van nature minder afhankelijk van de moeder. Wel ben ik er – na wat gesprekken met melkveehouders – over uit dat de kalfjes, als ze dan toch weggehaald worden, het beste zo snel mogelijk weggehaald kunnen worden. Blijft het kalf nog een paar dagen bij de moeder en wordt het dan pas weggehaald, dan voelen ze het gemis en krijg je moederkoeien die gaan loeien van het gemis. Haal je een kalf binnen 12 uur weg, dan heb je dit niet. Je ziet het bij eendjes ook: als die als ze uit het ei komen als eerste een mens zien, zien ze die ook aan als moeder en zijn de veel aanhankelijker richting mensen in het algemeen. Ik dit verhaal zie ik de parallel. Jij ook?

Wat vind jij? Ik ben benieuwd naar jouw mening! Laat het ons weten!

Groetjes,
Sandra – oprichter De Streekboer

Hoi! Ik ben Sandra – oprichter van De Streekboer – en het is mijn missie om zoveel mogelijk mensen aan lokaal voedsel te krijgen. Waarom? Omdat het gezonder en eerlijker is voor iedereen. Bovendien durf ik te beweren dat je er veel gelukkiger van wordt. Daarom vertel ik wekelijks over lokale boeren, producten en alles wat mij raakt over ons voedselsysteem. Lees jij mee?