Hoi! Afgelopen donderdag kreeg ik een foto van mijn man doorgeappt. Op de foto stond mijn zoon – zittend op de oprit – te kijken naar de combine. Het graan oogsten voor de deur was begonnen!
Zelf vind ik het altijd een heel bijzonder moment van het jaar. Het hele seizoen zie je de gewassen op de landerijen groeien en dan is ineens het moment daar waar elke akkerbouwer op wacht: er kan geoogst worden! 🌾🌾🌾🌾
Samen met mijn zoontje zat ik nog de hele avond in het stoppelveld naar de combine te kijken.
Ondertussen reed er 3 kilometer verderop ook een combine over het land. Deze combine van Landgoud oogstte een zeer bijzonder gewas: zwarte mosterd. Waarom is dit bijzonder? Wat kun je er mee? En waar komt nu toch die term ‘op zwart zaad zitten’ vandaan? Dat lees je in deze nieuwsbrief! Ow ja… wil je zelf mosterd maken? Het is super eenvoudig, wij delen het recept!
“Wat maakt de teelt van zwarte mosterd zo bijzonder?”
Zwarte mosterd wordt amper meer geteeld in Nederland. Koop je een potje mosterd, dan is de kans groot dat de zaadjes daarvan uit Canada komen. Het is een typisch gevolg van schaalvergroting in de landbouw. Omdat mosterd een kwetsbaar gewas is, werd het de afgelopen decennia verdrongen door de teelt van gangbare akkerbouwgewassen als maïs, granen, suikerbieten een aardappelen.
In het voorjaar van 2017 hebben twee mosterdfabrikanten (Abrahams Mosterdmakerij en Marne mosterd) en twee akkerbouwers (Biologische akkerbouwbedrijf Landgoud en Landbouwbedrijf Edens ) de handen ineengeslagen in het project “proeftuin zwarte mosterd van Groninger bodem” gestart, met als doel de teelt van Groninger mosterdzaad en productie van Groninger mosterd weer bij elkaar te brengen. Sindsdien verbouwt Streekboer Ale Havenga van Landgoud zwarte mosterd en is deze – zowel in korrelvorm als verwerkt tot mosterd – te koop bij De Streekboer.
Wanneer je mosterd koopt dat is geproduceerd van lokale mosterdkorrels, draag je dus bij aan de biodiversiteit in Nederland.
“Waarom zou ik mosterd(zaadjes) eten?”
Mosterdzaad bevat veel mineralen en gezonde Omega-3 vetten. De mineralen zorgen ervoor dat je je eten beter kunt verteren. Ook vermindert het de kans op aderverkalking en verlaagd het de bloeddruk. Daarnaast wordt van mosterd gezegd dat het een ontstekingsremmende werking heeft en een boost geeft aan je immuunsysteem.
“Dus… waar komt de uitspraak op zwart zaad zitten nu vandaan?”
Op zwart zaad zitten, of terwijl: blut zijn. Als je Google mag geloven, vindt deze uitspraak zijn herkomst in een vogelkooi. Vogels kiezen als eerste de witte zaadjes uit het voederbakje en de minder lekkere zwartje zaadjes blijven over.
Wij geloven echter niet in Google maar in onze boeren. Ale Havenga vertelt ons dat de uitspraak zijn herkomst vindt in mosterdzaad. Boeren wiens oogst mislukte gingen mosterd verbouwen. De plant kan eind augustus nog gezaaid worden en in november geoogst. Met dit geld moesten de boeren dan de winter doorkomen. Interessant!
Recept: Gekruid gehakt en jus op koolraappuree met broccoliroosjes
Wat kun je met gele mosterdkorrels? Nou… mosterd maken! Het recept van Streekboer Ale Havenga daarvoor vind je op onze website. Met mosterdkorrel valt echter ook heerlijk te koken. Onze eigen Janco is fan van de Aziatische keuken en met name de specerijen. Daarom, naar idee van Janco, dit recept voor 4 personen:
Benodigdheden
– 1 tl mosterdzaad
– 2 1/2 tl gemalen komijn
– 1 tl gemalen koriander
– 1 tl kurkumapoeder
– 1 1/2 tl gemberpoeder
– 1/2 tl kaneel
– 5 cm gemberwortel, geraspt
– 1 middelgrote prei, fijngesneden van Bosma of ‘t Hummelhûs
– 350 gr lamsgehakt van Mienskiep
– 3 wortels, geraspt van Bosma, ‘t Hummelhùs of Broersmastate
– 4 grote tomaten (300 g), gepeld en de zaadjes verwijderd uit Groningen of Friesland
– 400 ml bouillon
– 1/2 tl zeezout en 1/2 tl versgemalen zwarte peper
– 450 g broccoli van Waddengeluk
– 100 ml water
– 100 g doperwten
– handvol korianderblaadjes
– olie of ghee
Voor de puree
– 2 koolrapen, geschild en in blokjes van 2 cm gesneden
– 200 ml water
– 2 laurierblaadjes
– 1/2 tl zeezout
– 1 1/2 el boter
– 1.4 tl nootmuskaat
– mespunt gemalen peper
Bereiding
1. Smelt de olie/ghee in een gietijzeren koekenpan of pan met een keramische bodem, voeg er het mosterdzaad bij en bak het tot de zaadjes beginnen te springen. Voeg de rest van de specerijen toe en bak nog een paar minuten voor je er de verse gember, de prei en het gehakt bij doet. Sauteer 5-7 minuten op een hoog vuur en roer het gehakt gaandeweg rul.
2. Meng er de geraspte wortel en tomaat doorheen, gier er de bouillon bij en breng aan de kook. Draai het vuur laag en laat nog 25 zachtjes doorkoken, zonder deksel, tot de saus de door jou gewenste dikte heeft.
3. Intussen maak je de puree. Doe de koolraap in een grote pan, met het water, laurierblad en een mespunt zout. Breng rustig aan de kook op een middelhoog vuur. Doe er vervolgens de deksel op en laat nog 30-35 minuten zachtjes doorkoken, of tot het zacht is, maar hou het waterniveau in de gaten.
4. Giet goed af, verwijder de laurierblaadjes en bewaar het kookwater. Doe de koolraap weer in de pan op een laag pitje, voeg de boter, nootmuskaat en peper toe en stamp grof. Voeg indien nodig wat van het kookwater toe. Doe de deksel weer op de pan en haal van het vuur.
5. Wanneer er nog 7 minuten van de kooktijd over zijn, doe je de broccoli in een middelgrote pan met 100 ml water, breng dat zachtjes aan de kook met een deksel er op. Haal dan de deksel eraf en kook nog 3 minuten, of tot hij zacht is.
6. Zo’n 2 minuten voor je serveert, voeg je de doperwten toe aan de pan met gehakt. Verdeel de puree over de borden, top af met de broccoliroosjes en garneer met koriander (als je die gebruikt). Dien op.
Hoi! Ik ben Sandra – oprichter van De Streekboer – en het is mijn missie om zoveel mogelijk mensen aan lokaal voedsel te krijgen. Waarom? Omdat het gezonder en eerlijker is voor iedereen. Bovendien durf ik te beweren dat je er veel gelukkiger van wordt. Daarom vertel ik wekelijks over lokale boeren, producten en alles wat mij raakt over ons voedselsysteem. Lees jij mee?
